4P15
Cupiditas quæ ex vera boni et mali cognitione oritur, multis aliis cupiditatibus quæ ex affectibus quibus conflictamur oriuntur, restingui vel cœrceri potest.
De begeerte, die uit de ware kennis van goet en quaat spruit, kan door veel andere begeerten, die uit de harts---tochten rijzen, de welken ons bestrijden, ingetoomt, of bedwongen woaden.
Desire arising from the knowledge of good and bad can be quenched or checked by many of the other desires arising from the emotions whereby we are assailed.
No explicitly cited ancestors.
Ex vera boni et mali cognitione quatenus hæc (per propositionem 8 hujus) affectus est, oritur necessario cupiditas (per 1 affectuum definitionem) quæ eo est major quo affectus ex quo oritur major est (per propositionem 37 partis III). Sed quia hæc cupiditas (per hypothesin) ex eo quod aliquid vere intelligimus, oritur, sequitur ergo ipsa in nobis quatenus agimus (per propositionem 3 partis III) atque adeo per solam nostram essentiam debet intelligi (per definitionem 2 partis III) et consequenter (per propositionem 7 partis III) ejus vis et incrementum sola humana potentia definiri debet. Porro cupiditates quæ ex affectibus quibus conflictamur oriuntur, eo etiam majores sunt quo hi affectus vehementiores erunt atque adeo earum vis et incrementum (per propositionem 5 hujus) potentia causarum externarum definiri debet quæ, si cum nostra comparetur, nostram potentiam indefinite superat (per propositionem 3 hujus) atque adeo cupiditates quæ ex similibus affectibus oriuntur, vehementiores esse possunt illa quæ ex vera boni et mali cognitione oritur ac proinde (per propositionem 7 hujus) eandem cœrcere vel restinguere poterunt. Q.E.D.
Uit de ware kennis van 't goet en quaat, voor zo veel de zelfde (volgens d' achtste Voorstelling in dit deel) een hartstocht is, spruit nootzakelijk de begeerte, (volgens d' eerste Bepaling der hartstochten) de welke zo veel te groter is, als de hartstocht, daar zy uit rijst, groter is; volgens de zevenëndartigste Voorstelling van het darde deel. Maar dewijl deze begeerte (volgens onderstelling) hier uit spruit, dat wy warelijk iets verstaan, zo volgt dat zy in ons is, voor zo veel wy doen, of werken; (volgens de darde Voorstelling in het darde deel) en voor zo veel moet zy door onze enige wezentheit verstaan worden; (volgens de tweede Bepaling van het darde deel) en by gevolg (volgens de zevende Voorstelling van het darde deel) moet der zelfder kracht en aanwas door het menschelijk vermogen alleen bepaalt worden. Wijders, de begeerten, die uyt de hartstochten spruiten, van de welken wy bestreden worden, zijn zo veel te groter, als deze hartstochten geweldiger zullen wezen: en dus verre moet hun kracht en aanwas (volgens de vijfde Voorstelling in dit deel) door 't vermogen der uitterlijke oorzaken bepaalt worden, 't welk, zo het met het onze vergeleken word, onz vermogen onëindiglijk overtreft; volgens de darde Bepaling in dit deel: en dus verre konnen de begeerten, die uit gelijke hartstochten spruiten, geweldiger zijn dan die, de welke uit de ware kennis van 't goet en quaat spruit, en konnen dieshalven (volgens de zevende Voorstelling in dit deel) de zelfde intomen, of intrekken: 't welk te betogenstond.
From the true knowledge of good and evil, in so far as it is an emotion, necessarily arises desire (Def. of the Emotions, i.), the strength of which is proportioned to the strength of the emotion wherefrom it arises (III. xxxvii.). But, inasmuch as this desire arises (by hypothesis) from the fact of our truly understanding anything, it follows that it is also present with us, in so far as we are active (III. i.), and must therefore be understood through our essence only (III. Def. ii.); consequently (III. vii.) its force and increase can be defined solely by human power. Again, the desires arising from the emotions whereby we are assailed are stronger, in proportion as the said emotions are more vehement; wherefore their force and increase must be defined solely by the power of external causes, which, when compared with our own power, indefinitely surpass it (IV. iii.); hence the desires arising from like emotions may be more vehement, than the desire which arises from a true knowledge of good and evil, and may, consequently, control or quench it. Q.E.D.
No explicitly cited descendants.