4P72
Homo liber nunquam dolo malo sed semper cum fide agit.
Een vry mensch handelt nooit door bedroch, maar getrouwelijk.
The free man never acts fraudulently, but always in good faith.
No explicitly cited ancestors.
No explicitly cited descendants.
Si liber homo quicquam dolo malo quatenus liber est, ageret, id ex dictamine rationis ageret (nam eatenus tantum liber a nobis appellatur) atque adeo dolo malo agere virtus esset (per propositionem 24 hujus) et consequenter (per eandem propositionem) unicuique ad suum esse conservandum consultius esset dolo malo agere hoc est (ut per se notum) hominibus consultius esset verbis solummodo convenire, re autem invicem esse contrarios, quod (per corollarium propositionis 31 hujus) est absurdum. Ergo homo liber &c. Q.E.D.
Indien een vry mensch, voor zo veel als hy vry is, iets door bedroch deê, zo zou hy dit naar het voorschrift van de reden doen, (want voor zo veel word hy alleenlijk van ons vry genoemt) en zo zou door bedroch te werken deucht wezen, (volgens de vierëntwintigste Voorstelling van dit deel) en by gevolg (volgens de zelfde Voorstelling) zou voor yder, om zijn wezen te behouden, dienstiger zijn door bedroch te werken: dat is, (gelijk uit zich zelf blijkt) het zou voor de menschen dienstiger zijn alleenlijk met de woorden overëen te komen, en in de zaak strijdig tegen malkander te wezen: 't welk (volgens de Toegift van d' eenëndartigste Voorstelling in dit deel) ongerijmt is.
If the free man did anything from deceit he would do it according to the dictate of reason (for so far alone is he called free by us); and thus to act deceitfully would be a virtue (by prop. 24, P art IV), and consequently (by the same prop.) i t would be wiser in every one, for the sake of preserving of his being, to act with deceit; i.e. (as is self-evident) it would be wiser in men to agree solely in words, but in fact to be opposed to each other; which (by coroll., prop. 31, Part IV) is absurd. Therefore the free man &c.; q.e.d.
No explicitly cited descendants.
Si jam quæratur quid si homo se perfidia a præsenti mortis periculo posset liberare, an non ratio suum esse conservandi omnino suadet ut perfidus sit? Respondebitur eodem modo quod si ratio id suadeat, suadet ergo id omnibus hominibus atque adeo ratio omnino suadet hominibus ne nisi dolo malo paciscantur vires conjungere et jura habere communia hoc est ne revera jura habeant communia, quod est absurdum.
Indien men vraagt, of, indien een mensch zich door meinëedigheit van het tegenwoordig gevaar des doots kan verlossen, de regel van zijn wezen te behouden hem niet gantschelijk zou raden meineedig te wezen? Men zal op de zelfde wijze hier op antwoorden, dat, zo de reden dit raad, zy dit aan alle menschen raad, en dat dieshalven de reden gantschelijk aan alle menschen raad, niet, dan met bedroch, verbonden te maken, de krachten te zamen te voegen, en gemene rechten te hebben, dat is, om warelijk geen gemene rechten te hebben; 't welk ongerijmt is.
If it be asked: What should a man's conduct be in a case where he could by breaking faith free himself from the danger of present death? Would not his plan of self--preservation completely persuade him to deceive? This may be answered by pointing out that, if reason persuaded him to act thus, it would persuade all men to act in a similar manner, in which case reason would persuade men not to agree in good faith to unite their forces, or to have laws in common, that is, not to have any general laws, which is absurd.
No explicitly cited ancestors.
No explicitly cited descendants.