3DAXXXII
Desiderium est cupiditas sive appetitus re aliqua potiundi quæ ejusdem rei memoria fovetur et simul aliarum rerum memoria quæ ejusdem rei appetendæ existentiam secludunt,cœrcetur.
't Verlangen is een begeerte, of lust van enig ding te genieten, de welke door de geheugenis van de zelfde zaak gevoed, en te gelijk door de geheugenis van anderen dingen, dewelken de wezentlijkheit van de zelfde begeerde zaak uitsluiten, ingetoomt word.
Regret is the desire or appetite to possess something, kept alive by the remembrance of the said thing, and at the same time constrained by the remembrance of other things which exclude the existence of it.
No explicitly cited ancestors.
No explicitly cited descendants.
Cum alicujus rei recordamur, ut jam sæpe diximus, eo ipso disponimur ad eandem eodem affectu contemplandum ac si res præsens adesset sed hæc dispositio seu conatus dum vigilamus plerumque cohibetur ab imaginibus rerum quæ existentiam ejus cujus recordamur, secludunt. Quando itaque rei meminimus quæ nos aliquo lætitiæ genere afficit, eo ipso conamur eandem cum eodem lætitiæ affectu ut præsentem contemplari, qui quidem conatus statim cohibetur memoria rerum quæ illius existentiam secludunt. Quare desiderium revera tristitia est quæ lætitiæ opponitur illi quæ ex absentia rei quam odimus oritur, de qua vide scholium propositionis 47 hujus partis. Sed quia nomen desiderium cupiditatem respicere videtur, ideo hunc affectum ad cupiditatis affectus refero.
Als wy aan enig ding gedenken, gelijk wy alreê meermaals gezegt hebben, zo worden wy daar door geschikt tot het zelfde met de zelfde hartstocht te beschouwen, als of de zaak tegenwoordig was. Maar deze schikking, of poging word, terwijl wy waken, deurgaans belet en verhindert door de beelden der dingen, die de wezentlijkheit van 't geen, daar aan wy gedenken, uitsluiten. Als wy dan aan een zaak gedenken, die ons met enig slach van blijschap aandoet, zo pogen wy daar door de zelfde met de zelfde hartstocht van blijschap als tegenwoordig te beschouwen; welke poging terstont belet en verhindert word door de geheugenis der dingen, die des zelfs wezentlijkheit uitsluiten. Het verlangen is dieshalven warelijk een droef heit, de welke tegen die blijschap word gestelt, die uit de tegenwoordigheit van de zaak rijst, de welke wy haten: bezie hier af het Byvoegsel van de zevenënveertigste Voorstelling in dit deel: Maar dewijl de naam van Verlangen op begeerte schijnt te zien, zo pas ik deze hartstocht tot de hartstocht van begeerte toe.
When we remember a thing, we are by that very fact, as I have already said more than once, disposed to contemplate it with the same emotion as if it were something present; but this disposition or endeavour, while we are awake, is generally checked by the images of things which exclude the existence of that which we remember. Thus when we remember something which affected us with a certain pleasure, we by that very fact endeavour to regard it with the same emotion of pleasure as though it were present, but this endeavour is at once checked by the remembrance of things which exclude the existence of the thing in question. Wherefore regret is, strictly speaking, a pain opposed to that of pleasure, which arises from the absence of something we hate (cf. III. xlvii. note). But, as the name regret seems to refer to desire, I set this emotion down, among the emotions springing from desire.
No explicitly cited descendants.