3DAXXXI
Pudor est tristitia concomitante idea alicujus actionis quam alios vituperare imaginamur.
De Schaamte is een droefheit, van het denkbeelt van enige van onze daden verzelt, die, gelijk wy ons inbeelden, van anderen gelastert word.
Shame is pain accompanied by the idea of some action of our own, which we believe to be blamed by others.
No explicitly cited ancestors.
No explicitly cited descendants.
De his vide scholium propositionis 30 hujus partis. Sed hic notanda est differentia quæ est inter pudorem et verecundiam. Est enim pudor tristitia quæ sequitur factum cujus pudet. Verecundia autem metus seu timor pudoris quo homo continetur ne aliquid turpe committat. Verecundiæ opponi solet impudentia, quæ revera affectus non est ut suo loco ostendam sed affectuum nomina (ut jam monui) magis eorum usum quam naturam respiciunt. Atque his lætitiæ et tristitiæ affectus quos explicare proposueram, absolvi. Pergo itaque ad illos quos ad cupiditatem refero.
Bezie hier af het Byvoegsel van de dartigste Voorstelling in dit deel. Maar hier staat op het onderscheit, dat tusschen de Schaamte en Schaamächtigheit is, te merken. Want de schaamte is een droefheit, de welk op de daat volgt, daar over men beschaamt is: maar de schaamächtigheit is een vrees, of schroomte van schaamte, door de welke de mensch gedwongen word om niets schandelijk te bedrijven. Tegen de schaamächtigheit word gemenelijk d' onbeschaamtheit gestelt, de welke warelijk geen hartstocht is, gelijk ik op zijn plaats zal tonen: maar de namen van hartstochten, gelijk ik alreê gezegt heb, zien meer op hun gebruik, dan op hun natuur. En hier meê heb ik de hartstochten van blijschap en droefheit, die ik voorgenomen had te verklaren, afgedaan. Ik ga dan tot de genen voort, die ik tot de begeerte toepas.
On this subject see the note to III. xxx. But we should here remark the difference which exists between shame and modesty. Shame is the pain following the deed whereof we are ashamed. Modesty is the fear or dread of shame, which restrains a man from committing a base action. Modesty is usually opposed to shamelessness, but the latter is not an emotion, as I will duly show; however, the names of the emotions (as I have remarked already) have regard rather to their exercise than to their nature.
I have now fulfilled the task of explaining the emotions arising from pleasure and pain. I therefore proceed to treat of those which I refer to desire.
No explicitly cited descendants.